Lepiej zapobiegać, niż leczyć – choroby fizjologiczne warzyw kapustnych

Brokuły, kalafiory i kapusta, żeby wytworzyć zadowalający plon w postaci dobrze wykształconych i wysokiej jakości róż, muszą być dobrze dokarmione. Odpowiednie nawożenie jest ważne już na samym starcie produkcji rozsady. Dobrze przygotowana i zdrowa rozsada nie ma problemu z kontynuowaniem wzrostu po wysadzeniu.

3

Ważne jest, aby zapewnić młodym roślinom brokułów i kalafiorów podstawowe pierwiastki plonotwórcze. Jeżeli chcemy uzyskać wysokie plony o bardzo dobrej jakości, nie można narażać roślin na stres w postaci niedoborów pierwiastków, bo może wtedy dojść do różnych zaburzeń fizjologicznych.

Choroby fizjologiczne

Choroby fizjologiczne, jakie mogą wystąpić w okresie wegetacyjnym, są tak samo groźne jak choroby grzybowe. Dlatego też ochronę przed zaburzeniami fizjologicznymi należy rozpocząć już przed sadzeniem roślin. Powinno się wzbogacić glebę w kwasy humusowe oraz próchnicę, poprawić jej żyzność i zasobność w składniki pokarmowe, stosując Rosahumus i Delsol (wprowadzając bakterie antagonistyczne wobec patogenów) w czasie poprzedzającym sadzenie rozsady. W okresie intensywnego wzrostu rośliny wykazują zwiększone zapotrzebowanie na pierwiastki budulcowe, można ich dostarczyć, stosując kompleksowe wieloskładnikowe nawozy dobrze rozpuszczalne w wodzie z serii Rosaleaf 1, Rosasol 15-30-15 lub Rosasol 8-50-12, a także Mikrostar complex + Agrocean Mg + Azofol.

Bor i molibden

W przypadku uprawy kalafiorów i brokułów ważne jest nawożenie borem i molibdenem. Niedobór tych pierwiastków powoduje wystąpienie chorób fizjologicznych: biczykowatość liści (niedobór Mo), brunatnienie róż (niedobór B) oraz jamistość głąba (puste komory głąba). Biczykowatość objawia się w postaci skręcania liści i zaniku blaszki liściowej, w skrajnych przypadkach główne nerwy zostają odsłonięte i liście mają wygląd biczyków. W zaawansowanym stadium choroby zanika zawiązek róży, zamiast niego wyrastają poskręcane liście. Zapobieganie wystąpieniu tej choroby fizjologicznej to stosowanie preparatów o wysokiej zawartości molibdenu, np. Mikrostar complex (w dawce 0,5-1 kg/ha).

Choroby fizjologiczne, jakie mogą wystąpić w okresie wegetacyjnym, są tak samo groźne jak choroby grzybowe. Dlatego też ochronę przed zaburzeniami fizjologicznymi należy rozpocząć już przed sadzeniem roślin.

Natomiast brunatnienie róż objawia się w postaci brunatnych przebarwień. W miejscu tych plam z czasem rozpoczynają się procesy gnilne. Objawem niedoboru boru są puste komory w głąbie – jamistość głąba, miąższ wokół nich ma szklistobrunatną barwę. Aktualnie wszystkie uprawiane odmiany kalafiora są podatne na tę chorobę. Jej wystąpienie powodowane jest przez nieregularny wzrost roślin, który może być wywołany długim okresem suszy, a następnie opadami deszczu. Dodatkowym czynnikiem mogą być: obfite nawożenie azotem i potasem, wysoka temperatura oraz przede wszystkim brak boru. Brunatnieniu róż zapobiega zastosowanie nawozów o wysokiej zawartości boru, m.in. Rheobor (1-3 l/ha), Bolero (1-1,5 l/ha), Missibor (nawożenie doglebowe 5-10 kg/ha, nawożenie dolistne 1-2 kg/ha) oraz Agrocean B (2-3 l/ha). W przypadku niedoboru manganu, który objawia się w postaci jasnych i żółtych plam na najmłodszych liściach, może wystąpić zahamowanie wzrostu roślin. Przy deficycie tego pierwiastka zalecane jest zastosowanie nawozu manganowego. Najlepszym, o dużej zawartości manganu w postaci węglanu manganu i azotanu manganu, jest Mangaflow (1 l/ha), który skutecznie likwiduje niedobory Mn, oraz preparat Mikrostar Mn (0,3-0,6 kg/ha).

Rosaleaf / Azofol / Rosasol 15-30-15 / Agrocean Mg

Czy wiesz, że…

Wapń jest równie ważny w uprawie brokułów i kalafiorów, jak i kapusty. Stanowi swego rodzaju stelaż dla tkanek, budulec ścian komórkowych. Wpływa również na właściwą gospodarkę hormonalną roślin, podziały komórek, ich wzrost oraz funkcjonowanie. Przede wszystkim odgrywa znaczącą rolę w poprawie jakości plonu oraz wpływa na lepsze przechowywanie i trwałość pozbiorczą róż i główek kapusty.

Brak wapnia a choroby fizjologiczne

Niedobór wapnia przyczynia się do wystąpienia groźnych chorób, a mianowicie tipburnu – to brzegowe zamieranie liści sercowych kalafiora oraz wewnętrzne zbrunatnienie główek kapusty. Charakterystyczne objawy tej choroby można obserwować przez cały sezon wegetacyjny. Do głównych jej symptomów widocznych na najmłodszych liściach sercowych roślin należą jasnobrązowe, stopniowo czerniejące nekrozy. W przypadku kapusty zbrunatnienie widoczne jest wokół głąba dopiero po rozcięciu główki. Po zbiorach choroba nie rozwija się dalej, może jedynie dojść do wtórnego zainfekowania przez bakterie. Główną przyczyną zbrunatnienia główek kapusty oraz zamierania liści sercowych jest deficyt wapnia w najmłodszych częściach roślin. Chorobie mogą sprzyjać także stresowe warunki w czasie wegetacji, m.in. długotrwała susza, przenawożenie azotowo-potasowe oraz szybki wzrost roślin po okresowych opadach deszczu lub nawadnianiu i ponownej suszy. Nie wolno dopuścić do powstania niedoborów wapnia i należy stosować wysokoskoncentrowane nawozy wapniowe charakteryzujące się szybkim działaniem oraz wysoką skutecznością. Warzywnicy mają obecnie szeroki wybór nawozów wapniowych, m.in. Metalosate Calcium (2 l/ha), Rosatop Ca (4-5 l/ha), Agrocean Ca (3 l/ha) oraz Viflo Cal S (3 l/ha) z cząsteczkami nanosrebra. Zalecanym nawozem do szybkiego uzupełnienia niedoboru wapnia w roślinach kapustnych jest preparat Folanx Ca29. Duża zawartość wapnia w nawozie zwiększa mechaniczny opór ścian komórkowych i stabilność tkanek, redukując tym samym uszkodzenia fizjologiczne. Folanx Ca29 zawiera mrówczan wapnia, który jest bardzo szybko wchłaniany przez roślinę i transportowany do poszczególnych części roślin. Zalecana dawka tego nawozu wynosi 5-7,5 kg/ha. Nawóz Viflo Cal S oprócz odżywienia wapniem dodatkowo stymuluje mechanizm obronny roślin, stanowi pewien rodzaj bariery dla wnikania do tkanek roślin zarodników grzybów oraz bakterii, co jest ważne w przypadku występowania na plantacjach chorób bakteryjnych.

Folanx Ca29 / Viflo Cal S / Agrocean Ca / Metalosate Calcium / Rosatop-CA

Przebarwienia antocyjanowe

Charakterystyczne różowo-fioletowe przebarwienia są spowodowane głównie występowaniem niskich temperatur w okresie wzrostu i rozrastania róż. Jednak zabarwienie antocyjanowe może być także uwarunkowane genetycznie. Obecnie w doborze odmian znajdują się także odmiany o charakterystycznym intensywnie purpurowym zabarwieniu.

Brak stożka wzrostu

Zjawisko to jest dosyć często odnotowywane we wczesnych fazach wzrostu roślin. Rośliny wytwarzają kilka warstw rozety i nie następuje ich dalszy rozwój. Do głównych przyczyn braku stożka wzrostu zalicza się mechaniczne uszkodzenia (grad, owady) oraz deficyt molibdenu i wapnia, a niekiedy także przemarznięcia.

Karolina Felczak