Wyrównaj wschody cebuli – kwasy humusowe

Cebula należy do tych roślin, które charakteryzują się dość długim okresem kiełkowania nasion. Wschody cebuli w zależności od terminu siewu i przebiegu pogody mogą pojawić się po 11, ale także po 25 dniach. Jeżeli po siewie długo utrzymuje się niska temperatura i wschody się przedłużają, to plantacje ulegają zachwaszczeniu z dominacją tych gatunków, które kiełkują w niższej temperaturze. Tymczasem od fazy flagi do osiągnięcia przez cebulę 3–4 liści plantacja powinna być wolna od chwastów. W tym okresie zachwaszczenie wpływa bezpośrednio na spadek plonowania i to właśnie wtedy wykonuje się również najwięcej zabiegów chwastobójczych.

Wyrównane wschody cebuli – skuteczny zabieg chwastobójczy

W Polsce zabiegi chwastobójcze stosuje się często z użyciem herbicydów o działaniu kontaktowym. Wykorzystanie środków o takim działaniu wiąże się jednak z bardzo precyzyjnym dostosowaniem dawek i mieszanin do fazy rozwojowej cebuli. Szczególnie w początkowych fazach wzrostu, wraz z pojawieniem się pierwszego liścia właściwego, stopień rozwoju systemu korzeniowego nie zawsze umożliwia stosowanie wczesnych zabiegów herbicydowych. Dla zminimalizowania ryzyka wymagane jest bowiem wykształcenie co najmniej 3 korzonków cebuli. W takiej sytuacji niezmiernie istotną kwestią jest zapewnienie wyrównanych wschodów cebuli, które umożliwią wykonanie zabiegów w optymalnym terminie na całej plantacji. W przypadku wschodów mało wyrównanych, co wcale nie jest tak rzadko spotykane, producenci mają często do czynienia z sytuacją, kiedy to zaledwie część roślin znajduje się w fazie właściwej do wykonania wczesnych zabiegów z użyciem preparatów chwastobójczych. Tymczasem oczekiwanie na właściwe wschody na całej plantacji powoduje, że część chwastów może „uciec” określonym dawkom herbicydów. Wiąże się to z koniecznością podjęcia decyzji o ryzykownych zabiegach na całej powierzchni bądź stawia producenta przed koniecznością korygowania dawek, a nawet zmiany doboru środków.

Co warunkuje wyrównane wschody roślin?

Zapewnienie wyrównanych wschodów stanowi zespół wielu czynników, począwszy od wyboru właściwego materiału nasiennego i właściwie przeprowadzonego siewu aż po poprawne przygotowanie gleby przeznaczonej pod uprawę cebuli. Nie należy zapominać, że przy niewłaściwym przygotowaniu podłoża przed siewem osiadające cząstki gleby mogą stanowić dodatkową przeszkodę w osiągnięciu wyrównanych wschodów. Stąd odpowiednie zagregatowanie maszyn powinno uwzględniać możliwość właściwego „dociśnięcia” gleby. Oczywiście niezbędnym elementem tych zabiegów jest prawidłowe rozkruszenie podłoża, które można uzyskać tylko przy glebie o poprawnej strukturze. Za strukturę gleby w dużej mierze odpowiada przede wszystkim wapń. Nie spełnia on jednak do końca swojej roli w przypadku braku właściwej ilości kwasów humusowych obecnych w próchnicy glebowe.

Kwasy humusowe w glebie

W glebie związki humusowe rzadko występują w stanie wolnym. Zwykle łączą się ze składnikami mineralnymi, tworząc sole kwasów humusowych z wapniem, magnezem, sodem i potasem. To właśnie huminian wapnia jest najważniejszym związkiem w tworzeniu struktury gruzełkowatej. Przygotowanie pola pod uprawę cebuli powinno więc uwzględniać zastosowanie odpowiedniej jakości kwasów humusowych najlepiej w postaci preparatu Rosahumus. Należy go stosować w ilości 3– 6 kg/ha przed siewem cebuli. Produkt na glebach cięższych ułatwia jej rozkruszenie, jak również ogranicza zaskorupianie, które stanowi jeden z podstawowych elementów ograniczających właściwe wschody. Na glebach zwięzłych w przypadku ich zaskorupienia zostaje zatrzymana wymiana gazowa i siewki zamierają z powodu toksyczności dwutlenku węgla. Z kolei na glebach lżejszych Rosahumus ułatwia zatrzymywanie składników pokarmowych w obrębie systemu korzeniowego cebuli.

Właściwe ph gleby a skuteczność nawozów

Sama optymalizacja pH gleby stanowi aspekt tak oczywisty, że nie ma potrzeby szerszego rozpisywania się w tym temacie. Należy jedynie wspomnieć, że skuteczność wielu nawozów fosforowych ulega ograniczeniu w środowisku kwaśnym (poniżej pH 6) oraz zasadowym (powyżej pH 7) i tym samym spada przyswajalność podstawowego pierwiastka odpowiedzialnego za rozbudowę systemu korzeniowego już na wczesnym etapie rozwoju roślin. Można jednak temu zjawisku skutecznie przeciwdziałać, stosując kwasy humusowe. Ograniczamy w ten sposób zjawisko retrogradacji fosforu. Ponadto kwasy humusowe skutecznie neutralizują metale ciężkie, co wpływa na podniesienie paramentów jakościowych uprawianej cebuli. Niezmiernie istotnym zagadnieniem jest również zdolność przyswajania przez słabo rozbudowany system korzeniowy cebuli składników pokarmowych. Korzenie cebuli rozwijają się w wierzchniej warstwie gleby i tym samym roślina ta ma ograniczone zdolności pobierania wody i składników pokarmowych. Jednocześnie jej wymagania pokarmowe i wodne są dość wysokie.

Pojemność sorpcyjna gleby ważna dla prawidłowego odżywienia roślin

W praktyce holenderskiej coraz większego znaczenia nabiera – poza standardowymi analizami zasobności podłoża w makro- i mikroelementy – badanie ogólnej pojemności sorpcyjnej. Do tych czynników, które w sposób szczególny wpływają na zwiększenie pojemności sorpcyjnej, należy próchnica. W jej skład wchodzą różne związki organiczne o rozmaitych właściwościach chemicznych, fizycznych i mikrobiologicznych.

Należy pamiętać, że pojemność właściwa próchnicy, która w zdecydowanej większości składa się z kwasów humusowych, przewyższa pojemność piasków od 800 aż do 1000 raz y. W przypadku niedostatecznej ilości próchnicy pojemność sorpcyjną gleb można zwiększyć poprzez dodatek jej substytutu w postaci preparatów humusowych, takich jak Rosahumus. Środek zawiera 85% kwasów humusowych, potas i żelazo. Wytwarzany jest z naturalnych leonardytów wydobywanych na terenie Niemiec. Aktywność otrzymanych kwasów humusowych jest pięciokrotnie wyższa od kwasów humusowych pochodzących z obornika czy kompostu. Ilość kwasów humusowych zawartych w 1 kg tego preparatu odpowiada ich ilości w ok. 30 t obornika. Rosahumus to niezastąpiony sposób na zapobieganie procesom ubożenia gleby z próchnicy, uzupełnia jej zawartość oraz stymuluje aktywność mikrobiologiczną i buduje strukturę.

Janusz Mazurek, Artur Kozera