Bor – niedobór groźny dla upraw warzyw

W uprawie warzyw na szczególną uwagę zasługuje bor. Wynika to z niskiej zasobności tego składnika w glebie. W Polsce 85% gleb wykazuje niedobór tego ważnego mikroelementu. Jego dostępność spada szczególnie w przypadku gleb świeżo wapnowanych oraz niedoboru wody.

Plon – od czego zależy jego wielkość i jakość?

Plonowanie roślin uwarunkowane jest wieloma czynnikami genetyczno-biologicznymi oraz agrotechnicznymi. Pierwsze wiążą się z gatunkiem oraz odmianą – decydują o przydatności produkcyjnej uprawianej rośliny. Czynniki agrotechniczne, do których zaliczamy zabiegi agrotechniczne i nawożenie, w największym stopniu wpływają na faktycznie osiągane plony. Odpowiednia struktura gleby, jej aktywność mikrobiologiczna i zbilansowane nawożenie pozwalają wykorzystać potencjał genetyczny odmiany oraz właściwości stanowiska.

Klimat również warunkuje plon

Nie bez znaczenia są także warunki klimatyczne. Należy pamiętać, że większość uprawianych warzyw nie pochodzi z naszych terenów, krajami ich pochodzenia są m.in.: basen morza Śródziemnego, Azja czy Ameryka. Zostały one zaadaptowane do uprawy w naszym klimacie, dlatego należy zwrócić uwagę na zapewnienie im odpowiednich warunków wzrostu.

Bor – szczególnie istotny w nawożeniu

Biorąc pod uwagę te wszystkie czynniki, okazuje się, że szczególnie istotny w nawożeniu gleby jest bor. Główne funkcje boru:

  • regulacja gospodarki wodnej;
  • synteza i transport węglowodanów;
  • wzrost łagiewki pyłkowej i żywotność pyłku;
  • wpływ na podział komórek merystematycznych, co decyduje o prawidłowym rozwoju stożka wzrostu.

Pamiętaj

Podstawą do uprawy warzyw jest uregulowanie odczynu gleby oraz dostarczenie podstawowych makro- i mikroelementów. Należy pamiętać, że składnik pokarmowy, który w glebie znajduje się w najmniejszej ilości, będzie decydował o wysokości i jakości plonu. Do składników, które są pobierane w niewielkich ilościach, a mają kluczowy wpływ na plonowanie i jakość plonów, należą mikroelementy. Stwarzając optymalny przedział do pobierania makroskładników (PH 6–7), ograniczamy równocześnie dostępność mikroskładników z gleby. Należy zatem uwzględnić te składniki w uzupełniającym nawożeniu dolistnym.

Niedobór boru ujawnia się pod różnymi postaciami

  • brunatnienie róż kalafiora – róża jest luźna, wilgotna, pęd główny ulega rozgałęzieniu, mały korzeń pokryty śluzem;
  • zgorzel pomidora – przedwczesne opadanie kwiatów i zawiązków, owoce są małe i pokryte ciemnymi plamami;
  • pękanie korzeni marchwi, selera, rzodkiewki;
  • broda na korzeniach fasoli;
  • przebarwienie na purpurowo brzegów i wierzchołka liścia, przedwczesne opadanie pączków kwiatowych;
  • zgorzel liści sercowych u buraka ćwikłowego;
  • małe bulwy ziemniaka, popękane, a wewnątrz szkliste, z ciemnymi plamkami.

Nawożenie borem

Do warzyw o największym zapotrzebowaniu na bor należą: brokuł, burak ćwikłowy, kalafior, kalarepa, kapusta biała, kapusta brukselska, pomidor, seler. Bor powinniśmy uwzględnić w nawożeniu przedsiewnym – zalecana zawartość dostępnej formy powinna wynosić 0,5–2,0 mg/dm3 gleby (wg Nowosielskiego i innych). W nawożeniu należy również pamiętać o profilaktycznym dostarczaniu tego składnika w zabiegach dolistnych.

Rheobor – cenny boran wapniarheobor

To bor nowej generacji (7% B, 12% CaO). Pierwszy w Polsce w postaci boranu wapnia. Specjalnie mikronizowane aktywne cząsteczki (2 µm) są naturalnie absorbowane przez liście. Nawóz zawiera 90 g B/l. Na uwagę zasługuje także zawarty w nawozie wapń (120 g/l), którego rola w budowaniu systemu korzeniowego jest nie do przecenienia. W przypadku warzyw kapustnych zaleca się zastosowanie 1–3 l/ha w częstotliwości 1–3 zabiegów, począwszy od 2 tygodni po posadzeniu rozsady. Pozostałe warzywa od fazy 6–8 liści, co 10–14 dni po 1–3 zabiegi, a zalecana dawka to 1–2 l/ha.

Bolero – skoncentrowana dawka borubolero

Nawóz w postaci koncentratu borowego (9,2% boru rozpuszczalnego w wodzie). Bor występuje w postaci dziesięciowodnego pentaboranu sodu. Dodatek sorbitolu zapewnia szybkie pobieranie i transport boru w roślinie, a tym samym wysoką skuteczność zabiegu. W przypadku kapusty, brokułu i kalafiora zaleca się zastosowanie 1–1,5 l/ha w okresie 2 tygodni po wysadzeniu rozsady, a następnie 1–2 zabiegi co 10–14 dni. Ziemniak – 1,5 l/ha po wytworzeniu pokroju krzaka, zabieg należy wykonać po 14 dniach.

Rosabor – zwiększa intensywność metabolizmu roślinnego

Nawóz to koncentrat do dokarmiania borem (zawiera 150 g B/l). Bor w postaci boroetanoloaminy. Szybko i skutecznie uzupełnia niedobory, przyczynia się do podniesienia tempa metabolizmu. Podnosi zawartość węglowodanów, zapobiega deformacji owoców, intensyfikuje wzrost korzenia. Zalecana dawka dla warzyw kapustnych to 1–3 l/ha w okresie 2 tygodni po wysadzeniu rozsady, a kolejne zabiegi co 14 dni, natomiast pozostałe warzywa 1–2 l/ha począwszy od fazy 6–8 liści i następnie co 10–14 dni.

Artur Kozera