Innowacyjne nawozy wapniowe

Nawozy wapniowe. Zakwaszone podłoże na działkach i polach uniemożliwia prawidłowy wzrost i rozwój większości roślin. Najlepszym sposobem, aby zmienić kwaśny odczyn gleby na obojętny lub lekko alkaliczny jest wapnowanie odpowiednimi nawozami, które mają właściwości odkwaszające i regulujące odczyn podłoża.

Znaczenia wapnia w uprawach

Wapń jest jednym z ważniejszych pierwiastków, który pełni w roślinie wiele funkcji. Producenci papryki, pomidorów czy warzyw kapustnych stosują zazwyczaj nawożenie dolistne wapniem w celu poprawy jakości i zdolności przechowalniczej. Warto jednak pamiętać, że wapń jest jednym z najważniejszych składników budulcowych warzyw, dlatego należy również zadbać o odpowiednie zaopatrzenie gleby w przyswajalne formy wapnia, aby warzywa mogły z niego korzystać w całym okresie wegetacji. Definicja wapnia mówi, że jest to pierwiastek niezbędny w każdym żywym organizmie, a jego niedostatek zawsze ma negatywne skutki.

Rola wapnia

Wapń jest składnikiem budulcowym ścian komórkowych, związków pektynowych (protopektyn) i blaszki środkowej, dzięki czemu budowa tkanek jest stabilna. Wapń wpływa też na właściwą gospodarkę hormonalną roślin i kontroluje odpowiednią strukturę i funkcjonowanie błon cytoplazmatycznych oraz organelli (tj. jąder i mitochondriów). Ma również wpływ na podziały komórek, ich wzrost oraz funkcjonowanie. Jest też składnikiem enzymów oddechowych (przy niskiej zawartości wapnia przechowywane warzywa intensywniej oddychają, w następstwie czego szybciej tracą turgor).

Działnie zapobiegawcze

Wapń zapobiega występowaniu chorób przechowalniczych warzyw, np. suchej zgnilizny wierzchołkowej pomidorów i papryki czy brunatnieniu brzegów liści(tipburn) warzyw kapustnych i sałaty. Zwiększa również jędrność i trwałość przechowalniczą warzyw. Przy niedoborze wapnia na owocach możemy zaobserwować nie tylko takie choroby jak tipburn czy inne. Niewystarczająca zawartość wapnia ogranicza także budowanie ściany, czyli skórki, i na owocach powstają mikrospękania, co otwiera drogę patogenom. Także miąższ, który nabiera objętości, musi być chroniony przez mocną skórkę na owocu.

Wapń w glebie

Warto powiedzieć kilka słów na temat istotnej roli wapnia w glebie. Najczęściej pierwsza myśl, jaka się nasuwa, to oczywiście odczyn gleby (pH). Niestety, nie zawsze odpowiednia kwasowość gleby idzie w parze z odpowiednią zawartością wapnia (jako składnika odżywczego w glebie). W ostatnich kilku latach przeprowadzono kilkaset ogrodniczych analiz glebowych. Ich zakres różni się nieco od tych podstawowych – rolniczych, które są wykonywane najczęściej. Ogrodnicza analiza gleby jest polecana szczególnie producentom warzyw i sadownikom.

Zawartość wapnia w glebie

Oprócz podstawowych parametrów określa ona dodatkowo zawartość azotu oraz wapnia jako składnika odżywczego. Optymalna zawartość przyswajalnego wapnia w glebie – niezbędnego do prawidłowego wzrostu systemu korzeniowego, budowy organów wegetatywnych i dobrej jakości warzyw – kształtuje się na poziomie 1000–1500 mg/l gleby.

Wnioski z dośwadczeń

Z przeprowadzonych badań wynika także, że różnice w zawartości przyswajalnego wapnia w glebach są ogromne. Wahają się w przedziale 213–2620 mg/l gleby, przy czym bardzo często, nawet w przypadku gleb o uregulowanym odczynie, czyli o pH 6,2–6,8, zawartość przyswajalnego wapnia bywa zwykle bardzo niska (na poziomie 250–400 mg/l gleby). Dobra zawartość przyswajalnego dla roślin wapnia w glebie zapewnia wysoką koncentrację tego składnika w roztworze glebowym i dzięki temu dobre zaopatrzenie warzyw w ten składnik, a co za tym idzie – prawidłowy rozwój systemu korzeniowego, organów wegetatywnych i owoców.

Nawozy wapniowe

W sklepach ogrodniczych można znaleźć wiele nawozów mineralnych i organiczno-mineralnych zawierających wapń rozpuszczalny w wodzie. Można je podzielić na nawozy stałe i płynne. Ogrodnicy mają do dyspozycji zarówno nawozy jednoskładnikowe, np. chlorek wapnia i saletry wapniowej, jak i nawozy wieloskładnikowe, np. Rosatop Ca, których oferta jest bardzo szeroka. Oprócz wapnia zawierają one inne makro- i mikroskładniki.

Rosatop Ca – skład chemiczny: w 1 l N 150 g, CaO 225 g, MgO 30 g, B 750 mg, Cu 600 mg, Fe 750 g, Mn 1500 mg, Mo 15 mg, Zn 300 mg, oraz Co. Koncentrat nawozowy do dokarmiania roślin wapniem zalecany dolistnie w dawce 3–5 l/ha.Pod osłonami stężenie 0,1%.

Niezaprzeczalną zaletą nawozów wieloskładnikowych jest to, że dzięki specjalnym dodatkom zmniejszającym np. napięcie powierzchniowe zawarte w nich jony wapnia mogą być lepiej absorbowane przez liście i owoce niż te z nawozów pojedynczych. Oba podstawowe nawozy stosowane powszechnie do dokarmiania wapniem – chlorek wapnia, jak i saletrę wapniową – można kupić w formie stałej (krystalicznej, tzw. płatki, lub granulowanej) albo w postaci roztworu.

Nawozy waniowe – uwaga na techniczny chlorek

Wybierając chlorek wapnia, należy zwrócić uwagę na oznaczenie produktu, tzn. sprawdzić, czy jest to nawóz. Na rynku można bowiem spotkać także techniczny chlorek wapnia stosowany w wielu gałęziach przemysłu. Jest tańszy, ale bardzo często zanieczyszczony metalami ciężkimi i ma zbyt wysokie pH, co dyskwalifikuje go jako nawóz. W takiej sytuacji istnieje ryzyko uszkodzenia roślin lub skażenia plonu metalami ciężkimi.

Wapń – odkwaszanie gleby

Jeśli gleba jest zakwaszona, warto również pamiętać o tym, że poza wapniem, warto zastosować do odkwaszania saletrę wapniową posypową np. saletrę wapniową polową czeską oraz dodatkowo zastosować doglebowo bor (polecamy: Missibor – 21% B – dawka doglebowa 5–10 kg/ha) lub saletrę wapniową Nitrabor.  Dlaczego wymieniono również bor? Ponieważ ten mikroskładnik jest słabo pobierany z kwaśnych gleb, a ma duży wpływ na prawidłowe przemieszczanie wapnia w roślinie.

Zastosowanie nawozu CaTs

Premiera na polskim rynku w sezonie 2016 to CaTs tiosiarczan wapnia. Jest bardzo popularny w USA  przede wszystkim ze względu na szerokie zastosowanie. Nawóz zapewnia źródło wapnia i siarki, inhibitor ureazy i stabilizator azotu w glebie oraz preparat zmniejszający zasolenie gleby. Nawóz poprawia strukturę gleby i retencję wody, wzmacnia system immunologiczny i zdrowotność roślin.

Dobra fertygacja i irygacja

Zastosowanie CaTs zwiększa też dostępność potasu, magnezu, żelaza i manganu. Może być stosowany w formie oprysku, do irygacji i fertygacji oraz nawożenia dolistnego. CaTs zawiera 9% CaO i 25% SO3. Praktycznie cały wapń zawarty w nawozie jest łatwo dostępny dla roślin. Do nawożenia doglebowego we wszystkich uprawach warzywniczych stosujemy go w dawce 15–20 l/ha. Oprysk gleby należy wykonać przed siewem nasion i sadzeniem rozsady. Bardzo skutecznym sposobem aplikacji nawozu CaTs jest irygacja, czyli nawożenie podczas deszczowania (zalecane dawkowanie 30–80 l/ha), które niestety wciąż jest rzadko praktykowane przez producentów (większość nawadnia plantacje samą wodą, bez dodatku jakichkolwiek nawozów). CaTs jest doskonałym źródłem wapnia i siarki dla warzyw kapustnych, cebuli, czosnku, marchwi, selera oraz papryki, pomidorów i ogórków uprawianych w tunelach, w których są zainstalowane systemy do nawadniania. Fertygacje tych warzyw należy wykonywać 2–3 razy w sezonie, stosując 10–15 l/ha.

Poprawa jakości owoców

Metalosate Calcium jest dolistnym nawozem wapniowym przeznaczonym do poprawy zaopatrzenia w wapń drzew i krzewów owocowych oraz warzyw, przez co poprawia ich jakość, trwałość i zdolności przechowalnicze. Wapń zawarty w nawozie jest „skompleksowany” unikalnym kompleksem aminokwasów, co zapewnia maksymalną przyswajalność nawozu oraz wysoką skuteczność w podnoszeniu zawartości wapnia w owocach i liściach nawożonych roślin.

Metalosate Calcium zdecydowanie poprawia jakość owoców oraz ogranicza straty spowodowane chorobami fizjologicznym, takimi jak: gorzka plamistość podskórna jabłek, tipburn warzyw kapustnych czy sucha zgnilizna wierzchołkowa pomidorów i papryki. Zalecana dawka: 1,5–2,0 l/ha. Unikalna, opatentowana przez amerykańską firmę ALBION formulacja nawozów, polegająca na uzyskaniu bardzo małych molekuł składników pokarmowych skompleksowanych naturalnymi aminokwasami, zapewnia bardzo szybkie pobranie i przemieszczanie nawozu w roślinie.

Pobieranie składników pokarmowych z Metalosate

Wapń, żelazo, bor, miedź, mangan, cynk i potas, zawarte w nawozach Metalosate, pobierane są przez rośliny praktycznie w stuprocentowy w ciągu 3–4 godzin od zastosowania. Czas pobrania składników mineralnych zastosowanych w postaci soli technicznych lub chelatów syntetycznych jest dużo dłuższy. Kompleks naturalnych aminokwasów (kwas asparginowy, treonina, seryna,kwas glutaminowy, prolina, glicyna, alanina, cysteina, walina, metionina, izoleucyna, leucyna, tyrozyna, histydyna, lizyna, arginina, tryptofan) zapewnia pełną 100% kompatybilność nawozu z metabolizmem nawożonych roślin oraz szybki i łatwy transport składników pokarmowych wewnątrz rośliny do miejsc, w których jest największy deficyt danego składnika pokarmowego.

Aktywizujące nanocząsteczki

Viflo Cal S jest dolistnym nawozem wapniowym przeznaczonym do poprawy zaopatrzenia w wapń drzew i krzewów owocowych oraz warzyw. Wapń w nawozie występuje w połączeniu z cząsteczkami nanosrebra, co zapewnia zdecydowanie szybsze pobranie wapnia i jego przemieszczenie w roślinie. Dodatkowo nanocząsteczki zapewniają lepsze natlenienie komórek roślinnych, aktywizują procesy życiowe roślin, takie jak fotosynteza, oddychanie, pobieranie i transport w roślinie składników pokarmowych, oraz stymulują mechanizmy obronne roślin. Zaleca się stosowanie 2–4 tygodnie przed zbiorem owoców. Poprawia wybarwienie, jędrność owoców oraz wzmacnia odporność na choroby przechowalnicze. Dawka: 3 l/ha.

Lepszy transport

Folanx Ca29 – nawóz dolistny zawierający 29% wapnia w postaci mrówczanu wapnia. Odpowiada to aż 40,6% tlenku wapnia. Ma postać mikrogranulatu, który nie pyli i łatwo rozpuszcza się w wodzie.

Ponadto Folanx Ca29:

• może być stosowany przez cały rok,
• podczas suszy i upałów jest bardzo dobrą alternatywą dla chlorku wapnia,
• ma dobrą mieszalność,
• może być stosowany ze środkami ochrony roślin,
• nie zawiera azotu.

Mrówczany naturalnie występują w owocniach. Mają zdolność łatwego i szybkiego przemieszczania się w roślinie, dlatego to właśnie mrówczan wapnia jest jedną z postaci najlepiej transportowanych do owoców. Z powyższego faktu wynika również wysoka tolerancja roślin na mrówczan wapnia. Stosowanie nawozu Folanx Ca29 nie powoduje ordzawienia owoców ani nie wywołuje fitotoksyczności. Oznacza to większą ilość owoców o lepszej jakości.

W celu zwiększenia jędrności miąższu oraz dla uzyskania stabilniejszych większych owoców:

• 5,0–7,5 kg/ha od fazy wzrostu kwiatostanu do fazy kwitnienia,
• stosować 7,5 kg/ha w zależności od warunków pogodowych co 7–14 dni od początku rozwoju owoców,
• gdy stosujemy środek podczas fazy kwitnienia, dawka nie powinna przekraczać 5 kg/ha.

Iwona Polewska-Jankowiak