Fungicydy na groźne choroby cebuli

Mączniak rzekomy oraz Stemphylium vesicarium to choroby grzybowe cebuli powszechnie występujące na plantacjach w Polsce. Preparaty takie jak Nordox 75 WG czy Fluazinova dzięki działaniu zapobiegawczemu ułatwiają utrzymanie zdrowotności roślin tego gatunku na właściwym poziomie.

Produkcję cebuli w każdym sezonie utrudnia wiele czynników środowiskowych. Do najistotniejszych należą nadmiar lub niedobór opadów (ten w ostatnich latach szczególnie daje się we znaki producentom warzyw) i presja agrofagów w sezonie wegetacyjnym (chorób i szkodników). Wiadomo, że zaniechanie zwalczania chorób w uprawie cebuli może prowadzić do całkowitej utraty plonu. Jedną z najuciążliwszych spośród nich jest mączniak rzekomy. Sprawcą tej choroby jest organizm grzybopodobny Peronospora destructor.

Mączniak rzekomy w cebuli

Gospodarcze znaczenie tego patogenu dobrze opisuje nazwa gatunkowa „destructor”. Niechroniona plantacja może zostać prawie całkowicie zniszczona, dlatego niezwykle istotne jest zwrócenie szczególnej uwagi na zwalczanie tej choroby. Pierwotnym źródłem mączniaka rzekomego są porażone cebule wysadkowe lub dymka, a także zainfekowane cebule pozostawione przypadkowo w glebie. Warto pamiętać, że im częściej cebula uprawiana jest na danym polu, tym ryzyko pojawienia się tej choroby jest większe, zwłaszcza na glebach zwięzłych i wilgotnych. Rozwojowi i szybkiemu rozprzestrzenianiu się mączniaka sprzyja kilkugodzinne zwilżenie liści nocą oraz umiarkowana temperatura i bezdeszczowa pogoda w ciągu dnia. W ostatnich latach jesienią i zimą występują warunki do przetrwania patogenów, a wiosną – na polach cebuli zimującej – do infekcji przez sprawcę mączniaka rzekomego. Warto wiedzieć, że dynamika rozwoju tej choroby jest bardzo duża, gdyż w ciągu 3–4 kolejnych dni nalot pojawia się na znacznej powierzchni liści wielu cebul, co zwykle prowadzi do całkowitego ich zamierania.

Dla przypomnienia – typowe objawy mączniaka rzekomego to:

• jaśniejsze zabarwienie szczypioru od liści zdrowych,
• białoszary, obfity nalot zarodników konidialnych widoczny na szczypiorze w rejonie jaśniejszych plam.

Stemphylium vesicarium w cebuli

W ciągu kilku ostatnich lat uciążliwa w uprawie cebuli okazała się choroba Stemphylium vesicarium. Jej rozwojowi sprzyja powietrze o wysokiej wilgotności oraz suche i gorące. Niestety, sprawca choroby atakuje cebule już we wczesnych fazach ich rozwoju. Na bardzo młodych roślinach objawy zaczynają się od żółknięcia i zasychania najstarszego liścia od wierzchołka. Porażone liście dość gwałtownie przybierają biały kolor. Ponadto na szczypiorze można dostrzec charakterystyczne ciemne plamy i rozciągnięte nekrozy, w rezultacie prowadzące do przedwczesnego zasychania szczypioru i zmniejszenia plonu. Ciemne, czasami oliwkowe plamy praktycznie niczym szczególnym nie różnią się od tych występujących przy alternariozie. Natomiast wrzecionowaty, wydłużony kształt plam, które mogą rozciągać się przez całą długość szczypioru (z reguły po stronie nawietrznej) jest już cechą dość charakterystyczną dla Stemphylium vesicarium. Literatura wskazuje, że pierwsze plamy chorobowe pojawiają się, kiedy okres zwilżenia liści jest przerywany przez dłuższy okres suchej, upalnej pogody. Chorobie sprzyja więc naprzemienne występowanie wilgotnej i suchej pogody, której towarzyszy wysoka temperatura powietrza. Generalnie przyjmuje się, że Stemphylium vesicarium rozwija się dobrze w temperaturze 18–25°C oraz przy wilgotności względnej powietrza w granicach 85–90%.

Skuteczne fungicydy

Stosując metody zapobiegawcze oraz zabezpieczając plantację w odpowiednim terminie fungicydami (np. na podstawie sygnalizacji), można skutecznie zapobiegać chorobom cebuli. Wykonując zabiegi ochroniarskie rekomendowanymi do tego celu fungicydami, warto pamiętać, że do profilaktyki polecane się środki kontaktowe, natomiast przy narastającym zagrożeniu ze strony choroby i panowaniu sprzyjających jej rozwojowi warunków pogodowych oraz gdy dojdzie do infekcji, korzystnie jest sięgnąć do opryskiwania cebuli po preparaty wgłębne i układowe. Wartym uwagi środkiem, chroniącym cebulę przed wieloma chorobami – alternariozą, antraknozą, mączniakiem rzekomym, bakteriozą cebuli, Stemphylium vesicarium – jest Nordox 75 WG. To preparat grzybobójczy i bakteriobójczy, którego substancją czynną jest miedź (750 g/kg). Jest polecany do stosowania zapobiegawczego na wyżej opisywane choroby w dawce 1,33 kg/ha. Mając na uwadze fakt, iż zgodnie z dobrą praktyką rolniczą, środki należy stosować przemiennie, tak aby następowała rotacja substancji czynnych z innych grup chemicznych, warto zwrócić uwagę także na fungicyd Fluazinova. To preparat zarejestrowany do zwalczania mączniaka rzekomego na plantacjach cebuli. Dawka Fluazinova wynosi 0,5 l/ha. Produkt jest oferowany w postaci stężonej, dobrze rozpuszczalnej zawiesiny do rozcieńczania wodą.

Justyna Pacześna-Mikurenda