Program nawożenia marchwi i pietruszki

Nawożenie Marchwi. Marchew posiada duże skłonności do gromadzenia w korzeniach azotanów i metali ciężkich, dlatego niezwykle ważną rolę w jej uprawie odgrywa prawidłowe nawożenie.

Z uwagi na wysoką wartość dietetyczną marchwi i jej częste wykorzystywanie jako produktu przeznaczonego bezpośrednio do spożycia, jak również używanego w przetwórstwie, w postaci soków, także tych przeznaczonych dla dzieci, poziomy zawartości azotanów są bardzo ściśle przestrzegane. Zapobieganie akumulowaniu azotanów wymaga uprawy tej rośliny w glebach o dobrze uregulowanym odczynie i odpowiednio wysokiej zawartości wapnia jako pierwiastka. Szczególnie odpowiednie są stanowiska o pH powyżej 6,5 oraz zawartości wapnia na poziomie nie mniejszym niż 1500 mg/dm3.

Analiza gleby

Nawożenie marchwi wymaga analizy glebowej. W przypadku jej braku orientacyjnie na hektar uprawy stosuje się 70–120 kg N, 80–120 P2O5 oraz 150–250 kg K20. Przyjmuje się, że ilościowo marchew wykazuje średnie wymagania w stosunku do azotu, natomiast wysokie do potasu. Dobre zaopatrzenie gleby w potas sprzyja lepszemu wybarwieniu korzeni spichrzowych.Wymagania pietruszki są nieco niższe niż marchwi. Orientacyjnie na hektar uprawy tej rośliny stosuje się 50–90 kg N, 120–140 kg P2O5, 150–200 kg K2O i 80–100 kg MgO. Z uwagi na akumulację azotanów w zdecydowanej większości azot w marchwi powinno się stosować jednorazowo 2–3 tygodnie przed siewem. Dla odmian o krótkim okresie wegetacji wystarczające jest na ogół nawożenie azotem, jak i pozostałymi składnikami na poziomie dolnych wartości dawek orientacyjnych.

Drogocenne kwasy humusowe

Mniejsze dawki azotu będą wymagane przy uprawie na zbiór pęczkowy i do przetwórstwa, natomiast wyższe do bezpośredniego spożycia zwłaszcza wtedy, gdy marchew przeznaczona jest do przechowywania. Także w przypadku pietruszki całą dawkę azotu należy zastosować przede wszystkim przed siewem.

Nawożenie Marchwi

Marchew lubi substancję organiczną, która gwarantuje jej optymalną zasobność w mikroelementy. W przypadku uprawy bez obornika warto wykorzystać nawozy wieloskładnikowe z mikroelementami. W takiej sytuacji, przed siewem marchwi, można zastosować od 350 do 800 kg nawozów Rosafert 5–12–24 lub Rosafert 12–12–17. Są to nawozy granulowane, bezchlorkowe z magnezem, siarką oraz mikroelementami.

Jeżeli nie stosuje się nawożenia organicznego, to przed siewem marchwi warto w formie oprysku doglebowego zastosować 3–6 l/ha Rosahumusu, który jest nawozem organiczno-mineralnym, zawierającym skoncentrowaną dawkę kwasów humusowych oraz potas i żelazo.

Dobrym rozwiązaniem może być również zastosowanie wraz z siewem marchwi mikrogranulatu Mikrostar PMX, który zawiera 40% fosforu w postaci połączeń organicznych. Organiczna forma fosforu gwarantuje większą jego przyswajalność nawet w niekorzystnych.

Nawożenie azotem Rhizosum N

W uprawie marchwi możliwe jest ograniczenie nawożenia azotowego bez spadku plonu poprzez zastosowanie szczepionki bakteryjnej w postaci środka Rhizosum N. Preparat stosowany w ilości 25 g/ha. Zawiera bakterie Azotobacter vinelandii, które mają wyjątkową zdolność wiązania azotu atmosferycznego N2, niedostępnego dla roślin uprawnych. Bakterie zasiedlają ryzosferę roślin uprawnych, dzięki czemu asymilowany azot jest bardzo szybko i łatwo dostępny dla roślin. Rhizosum N stosuje się do fazy 8 liścia marchwi.

Zasilanie azotem

Pogłówne nawożenie azotem w uprawie marchwi nie jest zazwyczaj praktykowane, ale w przypadku stwierdzonego niedoboru rośliny można zasilać azotem dolistnie, co nie wpływa na kumulację azotanów. W zależności od potrzeby do nawożenia dolistnego zarówno marchwi, jak i pietruszki warto skorzystać z nawozów, takich jak: Rosasol 8–50–12 (4–5 kg/ha), ASX Fosfor plus (3–4 kg/ha), ASX Potas plus (2–3 kg/ha) lub Rosasol 8–17–41 (3–4 kg/ha).

Nawozy z serii ASX, a także Rosasol 8–17–41, najlepiej zastosować z dodatkiem 1 l biostymulatora na bazie aminokwasów roślinnych, jakim jest Protaminal. Jeżeli istnieje tylko konieczność stymulacji roślin i zabezpieczenia ich przed wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych, to w warunkach stresowych, po wiosennych chłodach czy przymrozkach, po okresie suszy i innych czynnikach stresowych, kiedy trzeba szybko odbudować zdolność upraw do wydania wysokiego plonu, można zastosować wyciąg z alg morskich w postaci środka Lamina Vigor 55. 

Cenne mikroelementy

Marchew jest rośliną bardzo wrażliwą na niedobór miedzi, boru i cynku. O ile niedobór miedzi występuje tylko na glebach próchniczych, o tyle z niedoborem boru można spotkać się znacznie częściej, jako że marchew uprawia się z reguły na glebach piaszczystych, które sprzyjają jego wymywaniu. Także rośliny o nadmiernym wzroście wegetatywnym i dużej masie liściowej zdecydowanie częściej wykazują problemy z niedoborem boru, a także wapnia. Niedobór wapnia w marchwi zwiększa ryzyko występowania zgnilizny twardzikowej, jak również, wraz z niedostateczną ilością boru, wpływa na zjawisko ciemnienia skórki, które jest charakterystycznym objawem niedoboru tego pierwiastka. Na korzeniach widoczne są wtedy ciemne plamy już po upływie godziny od ich umycia.

Niedobór boru

Niedobór boru można ograniczyć przez dolistne stosowanie nawozów zawierających wysoką dawkę tego pierwiastka. Do takich nawozów zalicza się Bolero (1–2 l/ha), który zawiera 9,2% boru w postaci pentaboranu sodu. Podawanie wapnia i boru bezpośrednio do glebyumożliwia ich najefektywniejsze pobieranie przez cały okres wegetacyjny. W sytuacjach, gdzie zasobność gleby, warunki pogodowe czy niewłaściwe nawożenie ograniczają jednak dostępność tych składników, warto pomyśleć o właściwym ich dostarczaniu w postaci nawożenia pozakorzeniowego.

Likwidacja niedoborów wapnia i siarki

Dolistnie marchew można zasilać nawozem CaTs – tiosiarczan wapnia w dawce 5–10 l/ha. Jest to płynny nawóz wapniowy z siarką przeznaczony do likwidacji niedoboru wapnia i siarki. Wapń i siarka występują w nawozie w postaci tiosiarczanu wapnia. W przypadku pozakorzeniowego stosowania wraz z nawozami azotowymi CaTs może podnosić ich efektywność. Zwiększenie odporności roślin na niekorzystne warunki atmosferyczne można również wspomóc poprzez wykorzystanie do nawożenia dolistnego nawozów ASX Tytan plus (0,2 l/ha) oraz ASX Krzem plus. Dodatek tytanu (0,6%) oraz fitohormony stymulują syntezę chlorofilu w liściach oraz aktywizują proces fotosyntezy, natomiast krzem osadza się na warstwie bezpośrednio pod skórką, ograniczając jej penetrację przez choroby grzybowe.

dr Janusz Mazurek