Nawadnianie warzyw na polach uprawnych

Instalacja nawadniająca powinna być skuteczna, bezpieczna dla roślin i oszczędna. Dla producentów warzyw liczy się wysokość i jakość plonu przy optymalnie niskich kosztach uprawy, dlatego jedną z ważniejszych decyzji jest wybór odpowiedniej metody nawadniania. W przypadku, gdy zastosowanie nawadniania kropelkowego jest niemożliwe, należy rozważyć wybór odpowiednich zraszaczy polowych.

Katarzyna Byliniak

Nawadnianie zraszaczami ma wiele zalet. Jest szybkie i bardzo efektywne. Zraszacze obejmują swoim zasięgiem duże powierzchnie, nawet w promieniu kilkudziesięciu metrów. Są mobilne, łatwo je przemieścić (pod warunkiem że doprowadzenie wody do nich nie jest problemem). Są dostępne w różnych wariantach wydajności, w zależności od potrzeb uprawy.

Używając prostej sieci rur PE lub elastycznych, płaskich magistrali, można szybko i bezpiecznie umieścić różne odgałęzienia i zraszacze w wyznaczonym miejscu. Systemy te mogą być w 100% zautomatyzowane w sposób sektorowy, za pomocą zaworów hydraulicznych.

Najlepszy wybór

W dzisiejszym, dynamicznie zmieniającym się środowisku rolniczym producenci płodów rolnych poszukują inteligentnego systemu zraszaczy, który „poradzi sobie” z każdym wyzwaniem – od równomiernej dystrybucji wody w dowolnej topografii, przez ekonomiczną ochronę przed mrozem, po niską cenę utrzymania. Nawadnianie przez zraszanie można dostosować do większości upraw, gleb i cech topograficznych terenu.

Projektując system nawadniający, należy zdecydować, jaką odległość chce się pozostawić między zraszaczami (głowicami) i między liniami zraszaczy. Bardzo ważne jest, aby dobrze zbadać teren, przepuszczalność gleby, kierunek i siłę dominującego wiatru itp. Dobry projekt będzie zależał od uzyskanego współczynnika równomierności rozkładu. Właściwe hydrauliczne wymiarowanie sieci rurociągów także jest bardzo ważne.

Co jest ważne przy wyborze zraszacza?

Przy doborze zraszacza należy uwzględnić m.in.:

  • 
ciśnienie systemu – gdy znane jest ciśnienie i przepływ dostępne w sieci, można dobrać dysze do zraszaczy,
  • 
zasięg promienia – zasięg zraszaczy będzie zależał nie tylko od ciśnienia w instalacji, ale także od natężenia przepływu, zastosowanej dyszy i kąta zejścia korpusu zraszacza; istnieją zmienne zewnętrzne, które mogą również wpływać na zasięg, np. wiatr,
  • 
różnice wysokości gruntu, ponieważ będą one miały wpływ na zmiany ciśnień spowodowane różnicą grawitacji,
  • 
kierunek wiatru – należy brać pod uwagę boczne przemieszczenia kropelek wody pod wpływem wiatru (średni wiatr na tym obszarze w ostatnich latach, a także jego dominujący kierunek),
  • 
stratę na skutek parowania podczas nawadniania,
  • 
szybkość infiltracji gleby,
  • 
trajektorię wody zraszacza,
  • 
wysokość zraszacza nad ziemią,
  • 
praktyczną wysokość trajektorii.
  • Zraszacz dobiera się w zależności od:
  • 
potrzeb upraw,
  • 
gleby,
  • 
celów hodowcy.

Równomierne zraszanie upraw warzywnych

Bardzo ważne jest, aby woda do nawadniania była rozprowadzana możliwie równomiernie na całym nawadnianym obszarze. Prawidłowo zaprojektowane zraszacze zapewniają większą równomierność dystrybucji, która znacząca wpływa na poprawę wielkości i jakości plonu. Słaba jednorodność dystrybucji obniża te parametry, a nawet może uszkodzić plony.

Uwaga! Prędkość i kierunek wiatru mają nieprzewidywalny wpływ na równomierność rozkładu. Nie należy nawadniać, gdy prędkość wiatru przekracza 2 m/s.

Przegląd najskuteczniejszych zraszaczy

Poniżej krótka charakterystyka zraszaczy, wybranych pod kątem skuteczności w uprawach warzywniczych.

D-Net™ Netafim to trwały zraszacz udarowy do nawadniania upraw polowych i warzyw. Zraszacze uderzeniowe D-Net™ z ramieniem dyfuzyjnym 3D gwarantują dużą jednorodność uprawy i nawadniania warzyw – przy rozstawie zraszaczy nawet do 12 x 13 m. Precyzyjna i oszczędna dystrybucja wody zapewnia również idealne warunki do kiełkowania i chłodzenia upraw. Innowacyjne ramię 3D gwarantuje doskonałą dystrybucję wody, co skutkuje równomiernymi plonami. Solidna konstrukcja i wysokiej jakości materiały zapewniają wysoką wydajność w trudnych warunkach. Specjalny klucz do dyszy umożliwia proste usuwanie zanieczyszczeń z dyszy nawet pod ciśnieniem. Zraszacz może być instalowany na stałych zestawach lub na przenośnych stojakach polowych.

MegaNet™ Netafim – podczas nawadniania warzyw polowych w odstępach do 10 x 10 metrów urządzenie zapewnia doskonałą Zraszacz do upraw warzynych MegaNet 24Djednorodność upraw, jednocześnie zapobiegając problemom powodowanym przez owady, złą jakość wody lub inne uszkodzenia. MegaNet jest wyposażony w jedyny w swoim rodzaju zintegrowany filtr, który chroni dyszę zraszacza przed zatkaniem przez zanieczyszczenia (zmniejszając koszty napraw i konserwacji). Unikalny mechanizm wyskakujący, który otwiera się tylko podczas nawadniania, chroni dysze przed owadami, pająkami i cząsteczkami brudu, mogącymi zakłócać działanie zraszacza. Delikatne strumienie wody wytwarzają stosunkowo małe krople blisko ziemi, dzięki czemu MegaNet idealnie nadaje się do wspierania kiełkowania roślin. Wyjątkowa, symetryczna struktura rozdziela wodę na dwa równe strumienie, powodując jej bardziej zrównoważoną dystrybucję.

Modele o wysokiej trajektorii zraszania przeznaczone są do nawadniania polowych upraw rolniczych i ogrodniczych. Są też polecane do:

  • 
ochrony roślin przed przymrozkami,
  • 
schładzania roślin latem,
  • 
schładzania dachów szklarni i tuneli foliowych.

Modele o niskiej trajektorii zraszania przeznaczone są do nawadniania podkoronowego oraz do nawadniania upraw prowadzonych pod siatkami.

Vyrsa, model 36 (VYR-36) jest jednym z najbardziej standardowych zraszaczy, używanym do nawadniania na całym świecie, w rozstawie 15 x 18 m lub 18 x 18 m. 
Wymaga ciśnienia 3,5 bara i pracuje ze średnim przepływem 1800 l/godz. Jest powszechnie stosowany we wszystkich uprawach polowych: zbożach, burakach cukrowych, lucernie, warzywach itp.

Zraszacz do upraw warzynych VyrsaVyrsa, model 166 (VYR-166) to rolniczy zraszacz udarowy o średnim przepływie z częściowym obiegiem powietrza. Złącze to 1” GW, wykonane z tworzywa sztucznego i stali nierdzewnej z obrotowymi przegubami o wysokiej wytrzymałości. Kąty dysz wynoszą 28º (duży promień) i 14º (mały promień). Sektorowy system mechaniczny jest bardzo łatwy i szybki w regulacji.

Vyrsa, działko wodne Grillo (VYR-100) – ten zraszacz dalekiego zasięgu to funkcjonalne działko wodne o wszechstronnym zastosowaniu, nie tylko w rolnictwie. Wykonany jest z aluminium, tworzywa sztucznego i mosiądzu. Podzespoły ze stali nierdzewnej, tworzywa sztucznego z włókna szklanego, teflonu i specjalnego poliwęglanu wytrzymują kontakt z najbardziej agresywnymi nawozami na rynku. Zraszacz wyróżnia się dużym przepływem wody (od 8500 do 51 500 l/godz.) i zasięgiem (25–41 m).

Zraszacze do upraw warzynych

Nawadnianie przez zraszanie można dostosować do większości upraw, gleb i cech topograficznych terenu.